1256 Pierwsza pisemna wzmianka o Lwowie
1301 Śmierć księcia Lwa
1340 Pierwsza wyprawa króla Kazimierza Wielkiego na Lwów
1349 Włączenie Lwowa do państwa polskiego
1356 Nadanie miastu prawa magdeburskiego
1356-1363 Budowa Katedry Ormiańskiej
1360 Rozpoczęcie budowy Katedry Łacińskiej
1381 Pierwsza udokumentowana wzmianka o ratuszu
1445 Ukończenie budowy murów obronnych i baszt
1481 Konsekracja Katedry Łacińskiej
1526 Nadanie miastu herbu przez kró1a Zygmunta I
1527 Wielki pożar, który zniszczył gotycką zabudowę miasta
1572 Rozpoczęcie budowy zespołu cerkwi Uspeńskiej (Wołoskiej)
1574 Pierwsza księga drukowana we Lwowie cyrylicą - "Apostoł" Iwana Fedorowa
1578 Pierwsza księga polska drukowana we Lwowie-"Dryas Zamechska" Jana Kochanowskiego
1596 Unia Brzeska
1626 Unia Ormian lwowskich z Kościołem Rzymskim
1648, 1655 Oblężenia Lwowa przez wojska kozackie pod wodzą B. Chmielnickiego
1656 Śluby króla Jana Kazimierza w Katedrze lwowskiej (1 kwietnia)
1661 Założenie Uniwersytetu dekretem króla Jana Kazimierza
1673 Śmierć we Lwowie króla Michała Korybuta Wiśniowieckiego
1704 Zdobycie i obrabowanie miasta przez wojska szwedzkiego króla Karola XII
1761 Ukończenie budowy greckokatolickiej katedry św. Jura
1772 Włączenie Lwowa do cesarstwa Austrii (19 września)
1773 Założenie drukarni Pillerów i rozpoczęcie wydawania pierwszej we Lwowie gazety "Avertissement" ("Uwiadomienie")
1776 Otwarcie stałego teatru niemieckiego
1777 Rozpoczęcie rozbiórki starych obwarowań miejskich
1783 Założenie miejskich cmentarzy
1784 Pierwszy lot balonu nad Lwowem
1809 Otwarcie stałej sceny polskiej
1811 Pierwszy numer "Gazety Lwowskiej"
1817 Założenie Ossolineum
1831 Epidemia cholery
1835 Ukończenie budowy nowego ratusza
1841 Pierwszy młyn parowy we Lwowie
1842 Otwarcie Teatru Skarbka
1844 Otwarcie Akademii Technicznej
1844 Założenie Galicyjskiej Kasy Oszczędności
1848 Wydarzenia rewolucyjne "Wiosny Ludów"
1852 Pierwszy telegraf we Lwowie
1853 Wynalezienie we Lwowie pierwszej na świecie lampy naftowej
1858 Zaprowadzenie gazowego oświetlenia miasta
1861 Otwarcie linii kolejowej Lwów-Przemyśl
1861 Otwarcie Sejmu Galicyjskiego
1866 Powstanie towarzystwa "Sokół"
1870 Odnowienie samorządu miejskiego
1874 Założenie Muzeum Przemysłu Artystycznego
1875 Zainstalowanie stałego połączenia telegraficznego ze Lwowem
1879 Uruchomienie tramwaju konnego
1881 Elektryczne oświetlenie sali sejmowej
1883 Pojawienie się łączności telefonicznej
1887 Założenie Stryjskiego Parku
1893 Utworzenie Muzeum Historycznego m. Lwowa
1894 Powszechna Wystawa Krajowa, otwarcie Panoramy Racławickiej, początek ruchu tramwaju elektrycznego
1896 Pierwszy we Lwowie seans filmowy
1897 Pierwszy automobil na ulicach Lwowa
1900 Zaprowadzenie elektrycznego oświetlenia ulic i wodociągu
1900 Otwarcie nowego Teatru Miejskiego (Wielkiego)
1904 Odsłonięcie pomnika A. Mickiewicza
1905 Założenie ukraińskiego Muzeum Narodowego
1910 Pierwszy lot samolotu we Lwowie
1911 Pierwsze drużyny Harcerstwa Polskiego
1914-1915 Okupacja Lwowa przez wojska rosyjskie
1918 Ukraińsko-polskie walki o Lwów (1-22 listopada)
1920 Odznaczenie Lwowa przez Marszałka J. Piłsudskiego Orderem Virtuti Militari (22 listopada)
1921 Otwarcie "Targów Wschodnich"
1930 Rozpoczęcie audycji rozgłośni "Polskie Radio Lwów"
1932 Pierwszy telewizor we Lwowie
1934 Otwarcie "Cmentarza Obrońców Lwowa"
1936 Demonstracje bezrobotnych
1939 Zajęcie Lwowa przez wojska radzieckie
1941 Niemiecka okupacja Lwowa (30 czerwca)
1943 Zgładzenie przez hitlerowców ludności żydowskiej w getcie
1944 Zajęcie Lwowa przez ZSRR
1945 Początek ekspatriacji Polaków

źródło: "Lwów Ilustrowany przewodnik" Wydawnictwa "Centrum Europy" Lwów i "Via Nova" Wrocław 2001r.

Założycielem grodu w połowie XIII w. był król Daniel Halicki, który podarował go swemu synowi Lwowi, skąd wywodzi swą nazwę. W 1349 zdobył je Kazimierz Wielki, a po siedmiu latach wydał dlań przywilej lokacyjny na prawie magdeburskim. Za jego czasów rozpoczęto też budowę miejskich fortyfikacji. Nastąpił okres rozkwitu i wzrostu gospodarczego. Lwów nazywano "miastem stu narodów", bowiem swą atrakcyjnością przyciągał kupców i osadników z najodleglejszych części Europy. Wkrótce stał się też metropolią kościoła katolickiego, prawosławnego i ormiańskiego, co symbolicznie wskazuje na wzajemną tolerancję i harmonijne współżycie wielokulturowego społeczeństwa. Nadszedł jednak wiek XVII, który przyniósł wiele zamętu spowodowanego pochodami Turków, Tatarów i Kozaków, a także licznymi epidemiami. Lwów jednak dzielnie odpierał najazdy. Zdołał się także obronić przed nieprzyjacielem podczas "potopu" szwedzkiego. Został zdobyty dopiero w 1704 r., w czasie wojny północnej, przez Karola XII, który ograbił i spustoszył miasto. W 1772 Lwów, wraz z pierwszym robiorem Polski, przeszedł pod rządy austriackie i stał się stolicą Galicji i Lodomerii. Początkowo podjęto tu zabiegi germanizacyjne, ale od 1868, wraz z przyznaniem autonomii, miasto znów stało się polskim centrum kultury. We Lwowie obradował Sejm Galicyjski, funkcjonował Uniwersytet, Politechnika i Akademia Rolnicza. Względna swoboda spowodowała, że właśnie tu coraz aktywniej występowali także prekursorzy ukraińskiego ruchu narodowego, którzy nie mogli sobie pozwolić na taką działalność pod berłem Romanowów. W czasie pierwszej wojny światowej miasto przejściowo zostało opanowane przez wojska rosyjskie. W efekcie rozpadu Austro - Węgier, walk z Ukraińcami i bolszewikami, Lwów znowu znalazł się w granicach Polski. Ponownie wszedł w okres rozkwitu i nabrał charakteru kultowego. Okres "sielanki" został jednak przerwany porozumieniami paktu Ribbentrop - Mołotow i wybuchem drugiej wojny światowej. Miasto zdołało obronić się przed hitlerowcami, ale musiało skapitulować przed Rosjanami.

Początkowo wielu lwowskich Ukraińców traktowało włączenie do ZSRR jako oswobodzenie, ale szybko i oni przekonali się o prawdziwym obliczu władz sowieckich. Między 1941 a 1944 Lwów był okupowany przez Niemcy. Tak jak zwycięstwo Polski trudno identyfikować ze zwycięstwem Aliantów, tak w przypadku Lwowa nie może być o tym mowy. W czasie wojny wymordowani zostali lwowscy Żydzi, a władze radzieckie wysiedliły ludność polską. Miasto znalazło się w granicach ZSRR a ukraińscy grekokatolicy zostali poddani represjom. Od 1991 Lwów jest częścią niepodległej Ukrainy i centrum, jakby powiedziało wielu Ukraińców, tej "prawdziwej Ukrainy", w przeciwieństwie do poddanej silnym wpływom rosyjskim wschodniej części kraju.

Zabytki

Jak już wspomniałem, gród Lwa imponuje licznymi pamiątkami architektonicznymi, na które piękna panorama rozciąga się z Wysokiego Zamku. Spośród nich niewątpliwie wyróżniają się wszelakie świątynie. Od czasów kazimierzowskich znajduję się tu metropolia katolicka, w której uroczystych ślubów dokonał Jan Kazimierz. Tuż obok katedry stoi kaplica Boimów z bogato zdobioną fasadą, na której w zasadzie brak płaskiej powierzchni. We Lwowie należy także zajrzeć do kościoła Dominikanów, przebudowanego w barokowym stylu przez generała - architekta, komendanta kamienieckiego, Jana de Witte, w sąsiedztwie którego stoi renesansowa Cerkiew Wołoska z Wieżą Korniaktowską, jednymi z symboli miasta. W późnobarokowym stylu, z elementami rokoko, wznosi się unicka Katedra św. Jura. Warto odwiedzić również katedrę ormiańską, wnoszącą do Lwowa nieco orientalnego stylu. Ciekawą budowlą jest Kościół Bernardynów, który wybudowany poza murami miejskimi stanowił samodzielną warownię. Na czele gmachów reprezentacyjnych stoi ratusz, budynek główny uniwersytetu, w którym wcześniej zbierał się Sejm Krajowy oraz Teatr Wielki. Ten ostani został wybudowany u schyłku XIX wieku, na wzór krakowskiego i reprezentuje eklektyzm w sztuce. Na uwagę zasługują też dworzec kolejowy oraz liczne kamienice z Czarną i Królewską na czele.

Parę słów więcej chciałbym poświęcić Cmentarzowi Łyczakowskiemu, z przyłączonym doń Cmentarzem Orląt Lwowskich. Ta galicyjska nekropolia posiada podobny wydźwięk, co warszawskie Powązki i wileńska Rossa i jest uważana za jedną z najpiękniejszych w Europie. Stała się ona miejscem pochówku wielu znamienitych osobistości z kręgu nauki, sztuki, polityki tak narodowości polskiej jak i ukraińskiej. Kunsztownie zdobione mogiły, wkomponowane w malownicze pagórki, pośród bogactwa flory, wprawiają spacerujących w głęboką nostalgię i zadumę. Na Łyczakowskim Cmentarzu spoczywają m. in. Pisarka Gabriela Zapolska, poetka Maria Konopnicka, malarz Artur Grottger, historycy prawa Oswald Balzer i Władysław Abraham, matematyk Stefan Banach czy premier Austro - Węgier Franciszek Smolka.

Mówiąc o Cmentarzu Obrońców Lwowa należy powrócić do wydarzeń roku 1918. Tuż u schyłku pierwszej wojny światowej, kiedy rozpad Austro - Węgier stawał się faktem, 1 listopada we Lwowie niepodległość proklamowała Zachodnioukraińska Republika Ludowa. Fakt ten był nie do przyjęcia dla lwowskich Polaków, którzy stanowili bezwzględną większość mieszkańców, podczas gdy Ukraińcy liczyli ok. 10%. Niestety w mieście brak było w tym czasie regularnych oddziałów polskiego wojska (oraz mężczyzn w wieku poborowym), rozsianych na wojennych frontach, stąd też wiele placówek szybko zostało zajętych przez żołnierzy ukraińskich. Rozpaczliwej obrony miasta podjęli się głównie młodzi chłopcy, nawet w wieku 9 lat, którzy stanowili skuteczny opór do czasu nadejścia odsieczy mjr Karaszewicza - Tokarzewskiego (19 listopada). Te dramatyczne wydarzenia jak i ich następstwa widoczne w okresie drugiej wojny, cechowały się niewątpliwym tragizmem dla obu narodowości.

Relacje polsko - ukraińskie pod tym względem wymagają głębokiej refleksji i wzajemnego zrozumienia. Cmentarz Orląt, na którym spoczywają także polegli w walkach z bolszewikami, w tym wspierający Polaków Amerykanie i Francuzi, jest więc swoistym sacrum, któremu patosu dodaje zamieszczony na tamtejszym Łuku Triumfalnym napis Mortui sunt ut liberi vivamus, co znaczy "Umarli, abyśmy żyli wolni". Niestety po 1945 roku cmentarz podlegał permanentnej i celowej dewastacji. Także w latach 90. władze niepodległej Ukrainy utrudniały rozpoczęcie prac renowacyjnych i dopiero w 2005 r. odbyło się otwarcie odrestaurowanej nekropolii, a w sąsiedztwie powstał panteon Ukraińskiej Armii Halickiej.