Lwów
-
Mienie zabużańskie
procedura uzyskiwania rekompensaty
Przyczyny powstania roszczeń i utrudnienia prawne do ich zaspokojenia.
Na podstawie postanowień zawartych na konferencji w Jałcie oraz umów międzynarodowych zawartych w Poczdamie miedzy Polska a sąsiadującymi republikami ZSRR, ustalono prawo wysiedlonych "zabużan" do rekompensaty za pozostawione mienie w formie własności lub pokrewnych praw do nieruchomości zamiennych. Ustawy te ratyfikowała KRN jednak nie ogłoszono tego w oficjalnym Dzienniku Ustaw. Brak takiej publikacji utrudniał zabużanom dochodzenia prawa do rekompensaty za swoją własność. Ogłoszenie dawnych umów w Dzienniku Ustaw nastąpiło dopiero w 2002 r. Usunięcie tej przeszkody prawnej oraz korzystne orzeczenia NSA i precedensowe postanowienia Trybunału w Strasburgu, stwarzają kolejną możliwość otrzymania częściowej rekompensaty za pozostawione mienie osobom, które nie zaspokoiły wcześniej swoich roszczeń.
Według obowiązującej ustawy i nowelizacji z dnia 21 sierpnia 2001 r. zabużanie mogą się starać o zaliczenie wartości nieruchomości pozostawionej za granicą na pokrycie ceny sprzedaży nieruchomości lub opłat za użytkowanie wieczyste.
Do 30 kwietnia 2005 r. obowiązywało ograniczenie limitu przyznawanych rekompensat do wysokości 15% wartości pozostawionego za Bugiem mienia i nie większych niż 50 tysięcy złotych. Większość poszkodowanych oczekuje na dalsze zmiany w ustawie i rekompensaty pieniężne.
W październiku 2005 roku ma wejść ustawa zmieniająca wysokość limitu do 20% wartości pozostawionej nieruchomości, a zwrot będzie realizowany w gotówce lub w zaliczeniu na zakup nieruchomości od Skarbu Państwa.
Podstawa prawna:
- Ustawa o zaliczaniu na poczet ceny sprzedaży albo opłat z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości Skarbu Państwa wartości nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami państwa polskiego
- Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 15 grudnia 2004
- Ustawa dotycząca realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 8 lipca 2005
Osoby uprawnione do odszkodowania
Szacuje się, że prawo do rekompensat posiada jeszcze około 90 tysięcy osób. Po tak długim czasie większość właścicieli pozostawionego mienia już nie żyje, a rekompensaty przysługuje ich spadkobiercom bezpośrednim i spadkobiercom spadkobierców. Prawo to przysługuje w drodze dziedziczenia. W myśl przepisów uprawnienia może realizować tylko jeden ze spadkobierców, wspólnie przez nich wskazany lub przy braku porozumienia wybrany przez sąd w postępowaniu o dział spadku.
Dokumenty wymagane do składania wniosku o rekompensaty
- wniosek o wydanie decyzji stwierdzającej uprawnienia do tzw. mienia zabużańskiego.
- opis pozostawionej nieruchomości (zgodny z dowodami w sprawie)
- dokumenty dowodowe potwierdzające pozostawienie nieruchomości, jej rodzaj i powierzchnię oraz fakt repatriacji/ewakuacji (przekroczenia granicy) przez właścicieli mienia;
- operat szacunkowy wartości pozostawionych nieruchomości, wykonany przez rzeczoznawcę majątkowego;
- jeżeli wartość nieruchomości jest nie większa niż 100.000 zł w miejsce operatu szacunkowego wystarczy załączyć oświadczenie uprawnionego o wartości pozostawionych nieruchomości oraz o ewentualnych obciążeniach hipotecznych tych nieruchomości (w oparciu o publikowaną okresowo przez GUS informację o średnich cenach nieruchomości na obszarach poszczególnych województw z uwzględnieniem współczynników określonych w załączniku do rozporządzenia);
- oświadczenie o dotychczasowym stanie realizacji uprawnień związanych z mieniem pozostawionym poza granicami kraju w związku z wojną rozpoczętą w 1939 r.
Przy realizacji roszczeń warto skorzystać z pomocy adwokata specjalizującego się w uzyskiwaniu rekompensat za mienie zabużańskie. Polecam: Kancelaria Adwokacka w Warszawie - porady i pomoc prawna.
Do wniosku trzeba dołączyć operat szacunkowy sporządzoną przez rzeczoznawcę majątkowego.